Feestelijke recepttips!

door

De kop is er af! Januari is voorbij gevlogen maar onze goede voornemens hopelijk niet. Wil je afvallen, wat gezonder leven of suiker uit je leven bannen? En vind je het moeilijk om dit vol te houden? Wij geven je een aantal gezonde maar feestelijke recepttips ter inspiratie om je goede voornemens vol te kunnen blijven houden! 

Bij de koffie hoort… 
Heb je iets te vieren? Daar hoort natuurlijk taart bij! Kies voor een heerlijke kwarktaart met fruit. Voor het recept klik hier. Deze kwarktaart is erg laag in koolhydraten en suikers maar bevat veel eiwitten. Dit zorgt voor een langer verzadigd gevoel waardoor je gedurende de dag minder eet. Ook bevat deze lekkernij veel onverzadigd vet (= gezond) in vergelijking met de verzadigde vetten. Dit taartje is daarom een heel goede keuze! Vervang verse frambozen gerust voor de diepvries variant, het is net zo lekker en scheelt in de kosten. 

Lekker snacken 
Zin in een vette hap? Kies voor de gezonde variant van bijvoorbeeld de kapsalon met kipgyros. Dit gerecht is ook heel goed vegetarisch te bereiden door bijvoorbeeld te kiezen voor vegetarische kipstukjes. Klik hier voor het recept. Door de sla, kip en dressing van karnemelk (ook te vervangen voor yoghurt), is het gerecht laag in verzadigd vet. Doordat je het gerecht zelf bereid, weet je precies wat je eet. Je hebt het dus helemaal zelf in de hand! 

Appel crumble als ontbijt?! 
Dit gerechtje is werkelijk een traktatie voor door de yoghurt! Je maakt het zo. Doordat je speltmeel combineert met havermout en pecannoten, heb je een super gezond ontbijtje te pakken. Voeg wat yoghurt of magere kwark toe en je maaltijd is compleet. Wist je trouwens dat kaneel supergezond is? Het werkt regulerend op je bloedsuikerspiegel en door de geurige, licht zoetige smaak heb je minder suiker nodig in je gerecht. Ook als je last hebt van gevoelige darmen of een verkoudheid, kan kaneel verlichting geven.  

Wij hopen dat deze recepttips jou helpen om vaker voor gezonde voeding te kiezen. Heb je hulp nodig of wil je tips bij het aanleren van een nieuw eetpatroon? Of vind je het lastig de juiste keuzes te maken? Neem dan contact op via gezondnoord@doras.nl, bel Els op 06 – 1036 8298 of Ankie op 06 – 5131 1666. 

Kerstwandelspeurtocht 25 december jl.

door

Wat een ontzettend geslaagde kerstwandelspeurtocht op 1e kerstdag door de Bloemenbuurt. In groepjes van 2 met/zonder begeleider liep men met behulp van een kaart door de straten. Onderweg waren er vragen, die beantwoord moesten worden en er was koffie/thee bij het zwembad. Na afloop kregen alle deelnemers een kerstpakket mee naar huis.

6 budget tips om gezonde boodschappen te doen

door
gezond-eten

Gezond eten hoeft niet duur te zijn. Door minder vaak te kiezen voor voorgesneden groente en fruit of je maaltijden te plannen zodat je maar 1 keer in de week boodschappen hoeft te doen, kun je veel geld besparen. Ik geef je een aantal tips!

  1. Planning
    Bedenk voordat de nieuwe week begint, wat je die week wilt eten. Probeer daarin alle maaltijden mee te nemen inclusief de tussendoortjes. Maak hiervan een boodschappenlijstje en haal eenmaal per week je boodschappen. Het voordeel hiervan is dat je alle boodschappen in huis hebt en je niet meerdere keren naar de supermarkt hoeft waarbij je steeds weer opnieuw wordt bloot gesteld aan verleidingen zoals snoep of koek. Of nog beter, doe je boodschappen online!
  2. Budget-proof groenten & fruit
    Sinds de verhoging van het BTW tarief van 6% naar 9% worden er minder groenten en fruit geconsumeerd. Dit is ontzettend jammer want groenten en fruit zijn een essentieel onderdeel van je dagelijkse menu! Minimaal 250 gram groenten en 2 porties fruit (200 gram) is voldoende. Om toch aan je dagelijkse behoefte te komen voor een zacht prijsje, kun je gerust kiezen voor diepvries groenten en fruit. Deze producten zijn minstens zo gezond als verse groenten en fruit omdat de producten meestal direct nadat ze van het land komen, worden verwerkt en ingevroren. Hiermee worden de vitaminen en mineralen behouden. Hetzelfde geldt voor groente uit blik of pot. Let goed op of er geen zout of suiker toegevoegd aan het product. Dit maakt groenten en fruit minder gezond.

    Als je kiest voor verse groente en fruit, kies dan liever voor de verse varianten. Dat wil zeggen: laat de voorgesneden varianten staan. Voorgesneden groentemixen en fruit zijn vaak een stuk duurder dan ongesneden. Ook betaal je voor verse groente en fruit in verhouding minder. Bijvoorbeeld met een ongesneden kool kun je meer maaltijden bereiden dan met een voorgesneden zak kool.

    Eet daarnaast vooral uit het seizoen. Deze producten zijn vaak stukken goedkoper en gezonder omdat ze meestal van Nederlandse bodem komen. Kies dus voor bijvoorbeeld pompoen in de herfst en aardbeien in de zomer.
  3. Goedkope gezonde producten
    Je lichaam heeft natuurlijk ook andere voedingsmiddelen nodig naast groente en fruit. Andere budget-proof gezonde producten zijn bijvoorbeeld eieren, havermout, uien, tomaten(stukjes) in blik, peulvruchten in pot zoals bruine bonen, zilvervliesrijst en kwark/yoghurt. Kies bijvoorbeeld bij uien voor een kilozak in plaats van 2 stuks in een netje. Het verschil in prijs is opvallend te noemen. 2 uien kosten bij Albert Heijn €0.69. Wanneer je kiest voor een zak van 2 kilo zijn de kosten €2.09. Of haal eens een zak uien of aardappelen rechtstreeks bij de boer, mocht je die mogelijkheid hebben. Hiermee kun je in verhouding veel meer maaltijden bereiden, wat uiteindelijk weer scheelt in de kosten. Een relatief goedkoop product zijn ook spliterwten, met een zakje van 500 gram kun je een enorme pan erwtensoep maken. Hier kun je al gauw zo’n 4 dagen van eten. Komt de snert je neus uit? Kook een grote hoeveelheid en vries het in! Dan kun je op een later moment nog eens genieten van een lekkere kom soep.

    En wat denk je van een glas water drinken in plaats van een cola? Nederlands kraanwater is van heel goede kwaliteit waardoor het schoon en veilig is om te drinken. Helaas zijn er uitzonderingen, met name in Amsterdam noord. Controleer goed of jouw kraanwater niet een te hoog gehalte lood bevat.
  4. Leg een goede voorraadkast aan
    In de vorige tips is dit ook al een beetje genoemd. Producten zijn goedkoper als je ze in grotere hoeveelheden koopt. Vooral houdbare producten zijn een goed idee om in grote hoeveelheden in te slaan. Denk daarbij aan ‘droge’ producten als bloem, rijst, spliterwten en pasta. Vaak vind je producten in grotere hoeveelheden bij de boer of multiculturele supermarktjes.
  5. Koop huismerken
    De meeste supermarkten bieden voor bijna elk merkproduct een goedkoper product aan of een huismerk. Tip: de duurdere merken zijn in de schappen vaak te vinden op ‘ooghoogte’, de goedkopere producten vind je lager in het schap. Let wel goed op de ingrediëntenlijst, heel soms bevatten goedkopere producten meer suiker of zout.
  6. Reclamefolders
    Last but not least, neem de reclamefolders door voordat je boodschappen doet en check wat je nog in de voorraadkast of koelkast hebt liggen. Wanneer bijvoorbeeld het brood in de aanbieding is, en je hebt een vriezer, dan kun je meerdere broden inkopen en in de vriezer bewaren. Doe ook eens je wekelijkse boodschappen op de markt, de prijzen liggen hier vaak lager dan in de supermarkt. Realiseer je dat het geen goed idee is om boodschappen te doen als je honger hebt. Onderzoeken wijzen uit dat je hierdoor meer producten koopt, wat je uiteindelijk weer merkt aan je portemonnee.

Mocht je vragen hebben of meer informatie willen over gezond en goedkoop boodschappen doen, neem dan contact op met Gezond Noord. Wij helpen je graag!

Els heeft de publieksprijs gewonnen!

door

Els Annegarn was genomineerd voor de SIGRA samenwerkingsaward. SIGRA is het samenwerkingsverband van zorg- en welzijnsorganisaties in Amsterdam, Amstelveen en Diemen, Zaanstreek-Waterland en Noord-Holland Noord. Ze was voorgedragen door huisarts D. Koetsier van huisartsenpraktijk Jonker/Koetsier (verwijs naar link van het fimpje) omdat ze met Gezond Noord het sociale domein en de zorg en brengt, huisartsen, ziekenhuis en ggz bij elkaar verbindt. Ze zat bij de laatste 3 genomineerden voor deze prijs.

De SIGRA samenwerkingsaward bestaat uit twee delen: een jury prijs en een publieksprijs. Voor die publieksprijs mocht iedereen stemmen. 

Het publiek koos  Els Annegarn als winnaar van de publieksprijs..

Hierbij het filmpje van de 3 genomineerden.

Els Annegarn genomineerd voor de SIGRA publieksprijs

door

Onze mooie Els Annegarn is genomineerd voor de SIGRA samenwerkingsaward. SIGRA is het samenwerkingsverband van zorg- en welzijnsorganisaties in Amsterdam, Amstelveen en Diemen, Zaanstreek-Waterland en Noord-Holland Noord. Haar mooie werk binnen DORAS en Gezond Noord heeft ervoor gezorgd dat ze is opgevallen en daardoor is zij een van de 3 genomineerden voor deze prijs.

De SIGRA samenwerkingsaward bestaat uit twee delen: een jury prijs en een publieksprijs. Voor die publieksprijs mag iedereen stemmen. Dus als je ook hebt genoten van de warme hulp die Els ons heeft gegeven. Stem hier op haar:

https://www.sigra.nl/stemmen-publieksprijs-sigra-samenwerkingsaward

Waarom je beter bewerkte voedingsmiddelen kunt laten staan

door

Het is gemakkelijk en snel maar is het ook gezond? Bewerkte voedingsmiddelen; wanneer je je koelkast of keukenkastjes opentrekt, vind je er vast een aantal! Steeds meer wetenschappelijke onderzoeken tonen aan dat veel bewerkt voedsel eten niet gezond is. Maar hoe maak je de juiste keuzes? Want veel van het voedsel dat we tegenwoordig eten, is op de een of andere manier bewerkt. Wij leggen het je uit!

Wat is bewerkt voedsel?

Laten we beginnen met een uitleg over wat nu precies wordt gedefinieerd als bewerkt voedsel. Niet alle bewerkte voedingsmiddelen zijn namelijk per definitie ongezond. Het gaat hier vooral om de sterk bewerkte (ultra-processed) voedingsmiddelen zoals frisdranken, kant-en-klaar maaltijden, tussendoorrepen, fastfood, maaltijdpakjes en –zakjes en (gezoete) ontbijtgranen. Ontbijtgranen?! Ja, ook ontbijtgranen zijn niet altijd een gezonde keuze. Ze bevatten veel calorieën, suiker, verzadigd vet en zout maar weinig vitamines, mineralen en vezels. Ook eet je er al snel te veel van.

Maar hoe weet je dan wanneer een bewerkt product, té bewerkt is? Als basisregel kun je aanhouden; wanneer een product meer dan 5 ingrediënten heeft, is het een sterk bewerkt product en kun je dit maar beter laten staan. Vaak herken je de helft van de ingrediënten niet in een product. Vraag jezelf af of je het dan wel in je lichaam wilt stoppen. Heel praktisch gezien is ultra-bewerkt voedsel al het voedsel dat niet rechtstreeks uit de grond komt of aan de boom groeit. Heb jij wel eens een zak chips aan een boom zien groeien? Precies, wij ook niet!

Let ook op de voedingswaarden van het product. Deze vind je op het etiket van een voedingsmiddel. Neem bijvoorbeeld het etiket van een haver-tarwe biscuit met pinda en bananenpuree. Door de kleur en tekst ‘Good Morning’ krijg je het gevoel dat dit een goed product is om je dag mee te starten. En het klinkt ook best gezond toch? Wanneer je vervolgens naar de ingrediënten van dit product kijkt, zie je dat er veel onnodige troep aan is toegevoegd. Hier wordt je lichaam niet blij van, ook al lijkt het nog zo gezond. Het product bevat relatief veel suiker, ook glucosestroop en fructose-glucosestroop zijn andere benamingen voor suiker. En let ook op de hoeveelheid pinda’s (4,3%) en bananenpuree (1,5%). Doordat het op de voorkant van de verpakking staat vermeld, krijg je het gevoel dat het gezond is. Terwijl er relatief weinig van in het product zit. Dit maakt het al een stuk minder aantrekkelijk om te kopen toch?

Nog een tip: de ingrediënten op een etiket staan op een bepaalde volgorde. Het ingrediënt dat als eerste vermeld staat, is het meest aanwezig in het voedingsmiddel. Wanneer het eerste ingrediënt bijvoorbeeld suiker is of glucosestroop, kun je het beter laten staan. Hier heeft je lijf niets aan!

Waarom bewerkt voedsel laten staan?

De ingrediënten in ultra-bewerkte voeding helpen je niet om je fit te voelen. Je lichaam gebruikt onnodig veel energie om al deze suikers, conserveringsmiddelen, vetten, zetmeel en E nummers te verteren. Vaak heb je na het eten van bewerkte voeding een energie kick om je vervolgens een uur later vermoeid te voelen. Wanneer je puurdere voeding eet, verbruikt je lichaam minder energie bij het verteren ervan. Hierdoor blijft je bloedsuikerspiegel stabieler, waardoor je merkt dat je veel meer energie hebt. Ook klachten als hoofdpijn, slecht slapen en een slechte huid kunnen worden verminderd door bewerkt voedsel te laten staan. Verder ontwikkel je een sterk(er) immuunsysteem en kan het leiden tot gewichtsverlies.

Welke bewerkte voedingsmiddelen kan ik wel eten?

Naast de sterk bewerkte voedingsmiddelen, zijn er ook producten welke in lichte mate zijn bewerkt maar die wel gezond zijn om te eten. Deze producten zijn bewerkt omdat we ze anders niet konden eten. Neem bijvoorbeeld yoghurt/kwark, brood of olijfolie. Hiervan is bewezen dat je lichaam er baat bij heeft. Deze producten kun je dus best eten. Kwark of yoghurt waar allerlei smaakjes aan zijn toegevoegd, zijn dan weer niet een goede keuze. Lees daarom altijd het etiket voordat je het product in je boodschappenkarretje gooit!

Ook producten welke je nodig hebt bij het koken zoals roomboter, bindmiddelen (maïzena, aardappelzetmeel) en honing zijn niet perse slecht. Hierbij geldt; gebruik de producten met mate.

Wat is een beter alternatief voor bewerkte voedingsmiddelen?

Zoals we eerder vertelden, kun je het beste kiezen voor producten welke zo weinig mogelijk bewerkt zijn. Je moet een product nog kunnen herkennen aan hoe het in de natuur te zien in. Het is daarom goed om te kiezen voor verse groente en fruit. Kies niet voor de voorgesneden varianten of fruit in blik, vaak is aan dit laatste suiker toegevoegd. Vervang witte pasta voor volkorenpasta, witte rijst voor zilvervliesrijst, ontbijtgranen voor havermout met vers fruit met (ongezouten) noten en patat of krieltjes voor zelf geschilde aardappelen. Kook altijd zelf en laat de kant-en-klare maaltijden staan. Zo weet je precies wat je eet omdat je alle ingrediënten zelf aan het hebt toegevoegd. Heb je zoete of hartige trek? Kies voor een stuk fruit in plaats van snoep of een handje (ongezouten) noten in plaats van chips. Uiteraard kun je bewerkte dranken ook beter laten staan. Drink vaker thee of water in plaats van frisdranken zoals cola.

Wij kunnen ons voorstellen dat dit veel informatie is. Wil je handvatten om de juiste keuze te maken in de supermarkt? Of vind je het moeilijk om een etiket te lezen?

Meld je dan aan voor de workshop ‘Supermarkt Safari’ van Gezond Noord op woensdag 2 december.

Of voor ‘Niet vullen maar voeden’ van 30 november tot 14 december.

Stagiaire Nada

door

Mijn naam is Nada Bouzdouden. Momenteel doe ik de opleiding Sportkunde bij Inholland Haarlem. Mijn opleiding focust zich op gezondheid waarbij onder andere leefstijl, gezonde voeding en sport een grote rol spelen. Naast het studeren ben ik trainster bij twee turnverenigingen in Amsterdam-Noord en ben ik bezig met de opleiding KNGU Gymnastiek Leider Niveau 3. Zelf heb ik 12 jaar geturnd waarbij ik mijn turncarrière heb afgesloten met het behalen van de eerste plaats op de Amsterdamse kampioenschappen. Hierna ben ik gaan (kick)boksen. Op dit moment ben ik vaak in de sportschool te vinden. 

Van school moet ik de volgende werkzaamheden uitvoeren: het geven, begeleiden en organiseren van trainingen, lessen en sportactiviteiten bij diverse doelgroepen waarbij ik aan de competenties uitvoeren, begeleiden, mogelijk organiseren en professionaliseren werk.

Ik heb gekozen om stage te lopen bij Stichting Doras – Gezond Noord om meer ervaring op te doen en omdat ik het altijd geweldig vind om anderen te steunen, te motiveren en te helpen met het behalen van een doel. Ook deel ik graag mijn kennis en ideeën met anderen.

Tijdens mijn stage denk ik veel te leren over voeding, sport voor mensen met een beperking, hoe lessen worden gegeven, hoe intakegesprekken gaan en het begeleiden van anderen naar een betere leefstijl.

Gezonde toekomst dichterbij!

door

Afgelopen donderdag hebben onze ervaringsdeskundigen een bijeenkomst gehad met Angela Nijland van Gezonde Toekomst Dichterbij (FNO) waar we samen ideeën hebben besproken voor de komende 10 jaar gezondheid in Amsterdam Noord. Hierbij werden wij gevraagd om onze ideeën en ervaringen te delen over de buurt (Amsterdam Noord): wat wij op dit moment zien en wat wij zouden willen zien veranderen of verbeteren? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat Noord gezonder wordt?

Allerlei onderwerpen kwamen aan bod, voeding, parkeren, bewegen/sporten, een website met alle informatie die beschikbaar is voor bewoners en nog wat onderwerpen over Noord zelf. Er werden veel ideeën gedeeld en iedereen heeft actief meegedacht en veel van onze punten zijn met ons allen tot stand gekomen.

En hoe gaat het nu verder? FNO gaat met onze ideeën een plan schrijven voor Noord.

Energieker voelen in het najaar door een gezonde leefstijl

door

De blaadjes vallen van de bomen en de dagen worden weer korter. Wanneer het najaar begint, krijgen we steeds minder daglicht. Die kortere dagen zorgen ervoor dat je minder daglicht krijgt dan je als mens nodig hebt. Hierdoor kun jij je vermoeider voelen en zelfs wat minder blij. Wist je dat je met een gezonde leefstijl heel veel kunt doen om energieker en gelukkiger de herfst en winter door te komen? 

Hoe?
Hieronder volgen een aantal tips!

Eet zo puur en natuurlijk mogelijk

Wanneer je veel bewerkt voedsel eet en drankjes drinkt met veel suikers, verbruikt je lichaam heel veel energie om al deze onnodige stoffen te verwerken. Dit is zonde, want deze energie kun je veel beter gebruiken! Met bewerkt voedsel bedoelen we producten met meer dan 5 of 6 ingrediënten zoals snoep, ijs, pizza en frisdrank. Bestudeer daarom goed het etiket van een voedingsmiddel voordat je het koopt. Herken je de ingrediënten op het etiket niet? Onthoud dan, dat je lichaam dit vaak ook niet nodig heeft.

Op de korte termijn kunnen voedingsmiddelen met veel suiker een energiekick geven maar op de lange termijn putten ze je lichaam uit en zul jij je vermoeider voelen. Probeer dus zo onbewerkt mogelijk te eten en drinken. Een culinaire tip voor het najaar: maak een lekker grote pan groentesoep. Je lijf wordt heel blij van een bordje boordevol verse groenten!

Je zult na een week onbewerkt eten al een enorm verschil merken in je energielevel. Probeer frisdranken te vervangen voor water of thee, witte pasta voor volkoren pasta, gebakken aardappelen voor bijvoorbeeld gekookte aardappelen en gebruik (verse) kruiden in plaats van pakjes en zakjes.

Let op; wanneer je veel bewerkte voedingsmiddelen neemt, zal je lichaam de eerste paar dagen hieraan moeten wennen. Dit kan hoofdpijn, vermoeidheid, lekkere trek en andere klachten veroorzaken. Laat dit je niet afschrikken, het is logisch dat je lichaam moet wennen aan je nieuwe leefstijl. Op den duur maken deze klachten plaats voor meer energie en een fit gevoel!

Overigens zijn niet alle bewerkte producten slecht. Een goed voorbeeld is (volkoren) brood; het is gezond en bevat veel vitaminen en mineralen. Wanneer je kiest voor een goede kwaliteit brood, bevat een volkoren brood niet meer dan 4 ingrediënten.

Vitamine D

Onder invloed van zonlicht kan je lichaam vitamine D aanmaken. En juist in het najaar is er van dat zonlicht veel minder. Hierdoor kun je een tekort aan deze vitamine krijgen. Een gevolg van een tekort aan vitamine D is onder andere lusteloosheid en een gebrek aan energie. Probeer daarom, ook in het najaar, naar buiten te gaan voor een wandeling. Daarnaast is het belangrijk om gezond en gevarieerd te eten. Vette vis zoals haring, paling, makreel of zalm is een goede bron van vitamine D. Een bakje kibbeling of een lekkerbekje kun je beter laten staan, deze producten bevatten voornamelijk veel verzadigd vet en weinig voedingswaarde. Wanneer je liever geen vette vis eet, kun je ook (bos)paddestoelen eten maar ook een eierdooier is een goede bron van vitamine D. 

Verder kun je ook eens nadenken over het dagelijks slikken van een multivitamine. Het Voedingscentrum adviseert een vitamine D suppletie aan kinderen tot 4 jaar, zwangere vrouwen, vrouwen vanaf 50 jaar en mannen vanaf 70 jaar. Wanneer je gezond en gevarieerd eet en een wandeling van een half uur per dag maakt, ben je al een heel eind op de goede weg!

Bewegen (in de natuur)

Dit hebben we al een beetje verklapt bij de vorige tip; bewegen is een heel belangrijk onderdeel om je energiek en blij te voelen. Iedere vorm van beweging is goed, of je nu een uurtje gaat fietsen of een half uurtje wandelt, het geeft direct meer energie en je geest voelt lichter. Het is goed om hieraan toe te voegen dat bewegen in de buitenlucht de beste resultaten geven. Bewegen in de natuur zorgt ervoor dat je je rustiger voelt, het vermindert gevoelens van stress en door de zuurstofrijke omgeving, voel je je energieker. Probeer bijvoorbeeld minimaal een half uur per dag te wandelen in de natuur.

Omega 3 

Het is belangrijk om voldoende vetzuren binnen te krijgen, en dan met name omega 3. Hiervan krijgen we te weinig binnen in Nederland. Omega 3 is voornamelijk te vinden in (daar hebben we ‘m weer) vette vis. Probeer daarom 2 keer per week vette vis te eten of wanneer je niet van vis houdt, dagelijks een omega 3 supplement te nemen. Het eten van producten met omega 3 hebben een positieve invloed op je humeur en geven je een energieker gevoel.

Tryptofaan

Tot slot een hele belangrijke; tryptofaan. Tryptofaan is een eiwit en zit in producten als vlees, vis, bonen, kaas en eieren maar is ook in banaan te vinden. Waarom is tryptofaan zo belangrijk? Dit eiwit helpt bij de aanmaak van serotonine in je hersenen. Serotonine is een hormoon en wordt ook wel het ‘gelukshormoon’ genoemd. Het is daarom belangrijk, vooral in de wintermaanden, meer voedingsmiddelen te eten welke dit gelukshormoon stimuleren. Hierdoor kan je stemming positief beïnvloedt worden en kun je je op de langere termijn gelukkiger voelen. Begin bijvoorbeeld met het dagelijks eten van een banaan. Wil je voorkomen dat je teveel suikers binnen krijgt? Pompoenzaden zijn ook een goede bron van tryptofaan. Lekker om je dag te beginnen met bijvoorbeeld een bakje kwark met banaan en zaden. Zo weet je zeker dat je voldoende tryptofaan binnen krijgt. 

Hopelijk helpen deze tips je om het najaar gezond en fit door te komen. Twijfel je of je voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt of heb je last van een winterdip? Neem contact op met Gezond Noord voor tips over je voedingspatroon en leefstijl.