Gezond Noord

Kom jij ook kijken naar de sToppers op dinsdag 27 september om 18:30 uur in Huis van de Wijk de Meeuw? Deze spetterende en herkenbare voorstelling gaat over de worsteling die stoppen met roken kan zijn. Geef je op bij Els 10368298 of Ankie 06 5131 1666.

– Van: desocialemaatschap.nl/je-moet-gewoon-beginnen

Op 29 juni liep Wanda de Kanter een dag mee met Els Annegarn van Gezond Noord. Twee zeer gedreven vrouwen: Wanda, anti-rook activist en longarts en Els, die zich al meer dan tien jaar inzet voor het welzijn van inwoners van Amsterdam Noord. Een interview met Wanda over de meerwaarde van Gezond Noord. ​​​​​​​

Wanda: “Als longarts ben richt ik me vooral op het (niet) roken, maar ik weet natuurlijk dat er meestal veel meer aan de hand is. Armoede, overgewicht, mishandeling, verslaving… Je zou het totaal moeten aanpakken en dat is niet eenvoudig. Maar Els is daar gewoon mee begonnen. Ik kwam haar tegen toen we samen in het programma ‘Scheefgroei in de polder’ zaten van Jeroen Pauw. Daar vertelde ze over haar werk en ik dacht: ‘Waaauuw dit is iemand die het aanpakt! En dat doet ze al tien jaar!”

Gezond Noord stelt de mensen zelf centraal en werkt samen met buurtteams en de eerstelijnszorg. De mensen kunnen zelf kiezen waar ze beginnen. Begin je in een bewegingsgroep, of bij stoppen met roken, of wil je bijvoorbeeld praten over eenzaamheid en zingeving? Zo kun je alle problematiek vanuit verschillende invalshoeken benaderen. En heel belangrijk: het is gratis, laagdrempelig en iedereen is welkom.

“Hun verhaal maakte enorme indruk op mij”

“Later ontmoette ik Els weer op een Wereld Niet Roken dag. Ze had twee cliënten meegenomen. Hun verhaal maakte enorme indruk op mij en ik besloot hier een dag mee te lopen. Ik weet dat een dag niks is, maar je krijgt er wel het gevoel bij. Vandaag krijg ik nog veel meer verhalen te horen en maak ik kennis met mensen die ondanks tegenslag en moeilijkheden toch bepaalde dingen in hun leven willen aanpakken. Bijvoorbeeld Chris. Zij heeft veel te vertellen en is heel gemotiveerd. Een sterk mens!”

“Waar ik kan, geef ik informatie over mijn vakgebied: wat roken met je doet. Ik vind het geweldig wat Gezond Noord allemaal voor elkaar krijgt. Met dit soort initiatieven kun je uiteindelijk voor ieder mens verschil maken. Natuurlijk zou ik willen dat je iemand al vanaf de geboorte kunt begeleiden. Dat zou ook voor de primaire preventie van belang zijn. Maar dit is ook al een heel goede aanpak.”

“Projecten als deze moeten navolging krijgen. Je kunt ze uitbreiden met zelfsturende teams met mensen die uit de wijk komen. Nu is er geen structurele financiering, maar verzekeraars zouden dit moeten ondersteunen en structureel mogelijk maken. De kloof tussen laag en hoog opgeleid gaat mij heel erg aan het hart. Hoog opgeleide mensen bereik je wel met interventieprogramma’s, maar lager opgeleiden meestal niet. Tenminste – dat denken we. Els bewijst dat het heel goed kan. En eigenlijk is er niks moeilijks aan: je moet het gewoon gaan doen. Zonder oordeel, maar met interesse en gevoel voor de mensen zelf.”

Meer lezen over Wanda’s werk? Check het hier.

Enige weken terug sloot Els Annegarn aan bij het rondetafelgesprek ‘Hoe maak je stoppen met roken bespreekbaar binnen het sociaal domein? Waar liggen kansen?’

Bestuurders binnen het sociaal domein gingen met elkaar gesprek. Oa Els Annegarn (welzijnswerker in Noord) voorzag hen van ideeën. Conclusie: er ligt een goede kans voor sociaal werkers om Amsterdammers bewust te maken van de gezondheidsrisico’s én de financiële voordelen van niet roken.  

Een samenvatting van de bijeenkomst:

Praten over roken 

Sociaal werkers kijken met name naar welbevinden en hoe ze de cliënt verder kunnen helpen. Zij zijn vaardig in motiverende gespreksvoering en in groepswerk. Belangrijk is dat ze niet loslaten en vertrouwen houden in mensen. Zij zien mensen zoals ze zijn en blijven naast ze staan. Roken is niet altijd het thema dat als eerste opkomt als de sociaal werkers bij mensen thuis zijn. Mensen hebben wellicht financiële zorgen die de prioriteit krijgen. Bekend is dat je door stress minder goed kan nadenken over je levenskeuzes. Daarom is het van belang dat roken als gesprekonderwerp in het vizier blijft van de welzijnswerker. Een positieve benadering is ook erg belangrijk.

Sociaal werker Els Annegarn: “Je moet aansluiten bij iemands werkelijkheid en wat hen bezighoudt, welke problemen zij op dat moment hebben. Dan kan je alle onderwerpen op tafel laten komen. Door de kleinere successen te benoemen, behoed je mensen voor een gevoel van falen als het stoppen met roken nog niet naar wens gaat. Zo behouden ze hun zelfvertrouwen en blijven ze geloven in hun eigen krachten.”

Aansluiten bij de doelgroep

Sociaal werkers kennen hun doelgroep en weten wat er in diens leven speelt. Waar de arts meestal focust op de fysieke klachten van roken, kan de sociaal werker de tijd nemen om te mee te voelen met de cliënt, nagaan waar de pijnpunten liggen en vervolgens in gesprek gaan over roken. Niet oordelend, maar vragend: ‘Mag ik het met je over roken hebben? Wat betekent roken voor jou?’ De focus ligt op de mentale en sociale ‘laag in de verslaving’. Een warme doorverwijzing naar stoppen met rokenzorg is vervolgens belangrijk. Ook is van belang dat de arts of stoppen met roken-coach kijkt of er naast de tabaksverslaving nog andere problemen spelen, zodat een sociaal werker dit kan oppakken.

​​​​​​​Rol voor de schuldhulpverlener?

Bij de schuldhulpverlening het gesprek voeren over roken blijkt nog best lastig. Dat komt door de situatie waarin mensen op dat moment zitten en hoe de verhouding is tot de schuldhulpverlener. Wanneer mensen bij de schuldhulpverlening komen, kunnen ze het gevoel krijgen dat ze alle vormen van zelfregie verliezen en dat alles van ze wordt afgepakt. Tegelijkertijd is roken een kostenpost die zichtbaar is op de lijst met uitgaven (een gezin met twee zware rokers kan 5.000 euro per jaar hierop besparen) en dus een belangrijk gespreksonderwerp. Mensen moeten er wel voor open staan. Training over hoe je het gesprek kunt aangaan over roken kan hulpverleners helpen.  

Ondersteuning vanuit gemeenten

De stoppen-met-roken-zorg voor de client zelf wordt vergoed door de zorgverzekeraar (zonder aanspraak op eigen risico) en kan bij de huisarts of stoppen-met-roken-coach (zie ikstopnu.nl). Voor gemeenten ligt er een rol om de toeleiding naar de stoppen-met-roken-zorg te ondersteunen. Maar niet iedere gemeente pakt deze rol op. Ook de verwijzing van de arts naar sociaal werk kan soepeler. Er zijn belemmeringen vanuit het stelsel met verschillende wetten en bijbehorende financieringsstromen. Verbeteringen hierin zijn nodig om de hulp beter te laten aansluiten bij de leefwereld van mensen.   

Best practices

Niet roken op de werkvloer is bijna overal de norm, ook bij een huisbezoek. Dat geeft een een voorbeeldfunctie, bijvoorbeeld voor jongeren.  De organisatie van Els Annegarn (Doras) geeft ruimte om te innoveren en voor eigen initiatieven van werknemers. ”Ik ben gewoon begonnen”, aldus Els. Zij zag de vraag om te stoppen met roken vanuit de wijk en is een inloopgroep zonder extra financiering gestart. Deze groep bleef doorgaan tijdens de lockdown, wat mensen houvast bood. Iedereen die met die groep meedeed, is gestopt met roken.

Het verschil maken

Op dit moment rookt één op de vijf volwassenen. Veel hoger opgeleiden zijn al gestopt. Mensen die lager opgeleid zijn of een lager inkomen hebben, roken vaker. Vergeleken met 20,7% dagelijks rokers bij lager opgeleiden roken er bij hoger opgeleiden 8,2%. De kloof in gezonde levensjaren neemt toe. Corona helpt daar niet bij: veel rokers zijn zelfs meer gaan roken. De meeste rokers willen eigenlijk stoppen, maar het is lastig om deze stap te zetten. Zeker als je ook met andere problemen te maken hebt. Stoppen-met-roken-zorg dichtbij mensen in de wijk en een systematische toeleiding vanuit verschillende professionals maakt een belangrijk verschil.

Kortom: de sociaal werker heeft een belangrijke rol om bij de belevingswereld van de cliënten aan te sluiten en samen met hen stappen te gaan nemen op het gebied van stoppen met roken.

Ken jij Amsterdammers die een steuntje in de rug kunnen gebruiken bij het stoppen met roken? Elke maandagmiddag is de inloop ‘stoppen met roken’ op het Hagedoornplein, groepsruimte 74.

Ankie Frehe

Coördinator Gezond Noord

T. 06 51 31 16 66

E. a.frehe@doras.nl

Wij starten in september 2022 met de Health Battle 2022. Wil jij fitter worden of wat kilootjes afvallen, neem dan contact op met Gezond Noord, tel. 06 5131 1666 of mail gezondnoord@doras.nl.

Wanneer je een paar kilo wilt afvallen, is het goed om te letten op je calorie-inname en voldoende te bewegen. Onderaan de streep moet je meer calorieën verbranden dan je inneemt. Om jezelf gemotiveerd te houden, kies je een sport die je leuk vind. Daarmee is het gemakkelijker vol te houden. Wist je dat je met een uurtje rustig fietsen (ongeveer 10 kilometer per uur) al zo’n 330 calorieën verbrand? En met een uur wandelen zo’n 260 calorieën? Je hoeft jezelf dus niet in het zweet te werken, als je maar beweegt. Wij hebben een aantal sporten voor je opgesomd ter inspiratie!

1) Wandelen en hardlopen

Hardlopen is zeer effectief om mee af te vallen, je werkt zowel aan je gewicht als je conditie. Is hardlopen te intensief of belastend voor je? Geen probleem; wandelen is ook een ontzettend goede keuze. Dagelijks een uurtje rustig wandelen is heel goed, samen met gezond eten, om een paar kilo’s af te vallen.

2) Fietsen

Is wandelen of hardlopen te belastend voor je knieën? Kies dan voor de fiets. Met een rustig fietstempo kun je al zo’n 330 calorieën per uur verbranden. Uiteraard verbrand je minder calorieën op een elektrische fiets 😉

3) Fitness

Houd je niet zo van buiten sporten? Fitness in de vorm van cardio is ook een goed idee zoals hardlopen op de loopband of crossfit. Goed om te weten is dat krachttraining vaak niet zo effectief is voor beginnende sporters om vet mee te verbranden. Het duurt vaak een tijdje voordat vet is omgezet in spiermassa. Een lichaam met meer spiermassa dan vet verbrandt meer calorieën in ruststand. Dus wanneer je kiest voor krachttraining, zal het uiteindelijk wat langer duren voordat je resultaat ziet.

4) Zwemmen

Zwemmen is ook ideaal om mee af te vallen. Rustig baantjes trekken levert je al zo’n 500 calorieën per uur op. Met borstcrawl kun je zo rond de 900 calorieën per uur verbranden. Goede keuze dus!

5) Teamsport

Ben je meer van het gezamenlijk sporten? Met bijvoorbeeld voetbal verbrand je ongeveer 350 calorieën per uur!

Gezond Noord biedt veel mogelijkheden om samen te bewegen, zoals gezamenlijk wandelen in het Noorderpark. Wil je meer informatie? Neem voor meer informatie contact op met gezondnoord@doras.nl of bel Els op 06-10368298 of Ankie op 06-51311666.

Deze week is er afscheid genomen van 3 vrijwilligers van Gezond Noord.

Van Karin die sinds juni 2022 een half uurtje ontspanning gaf in de Tolhuistuin en later in Huis van de Wijk de Meeuw. We weten dat veel Noorderlingen hier blij en ontspannen van werden. Karen gaat zich richten op haar eigen bedrijf de Yogazaak. Gelukkig verdwijnt ze niet uit beeld! In de zomermaanden gaat ze Karma Yoga geven op de zondagochtend in het Noorderpark.

Later op de dag het afscheid van Mirjam en Felix die zich ruim een jaar hebben ingezet als begeleiders van ons inloopcafe Roken Enzo! in de Verbroederij. Zij spraken met bewoners die gestopt waren of wilden stoppen met roken daarbij vanuit eigen ervaring wetend hoe moeilijk het is om hiermee te stoppen. Het was voor hen bijzonder om dit te begeleiden. Zó jammer dat ze stoppen maar tijd voor andere dingen doen en gaat Gezond Noord op zoek naar nieuwe vrijwilligers/begeleiders. Vanaf nu is Roken Enzo! elke maandagmiddag van 15.30 tot 17.00 uur op Hagedoornplein 1.

Heel veel dank aan Karin, Mirjam en Felix!