Voor ons eerste verhaal zijn we met Els Annegarn en huisarts Lenneke Heeffer in gesprek gegaan over het ontstaan van Gezond Noord en het intensieve contact dat Els en Lenneke hebben.
“Op deze manier kunnen wij goed sparren met elkaar, nieuwe initiatieven onder de aandacht brengen en terugkoppelingen geven. De praktijk is vertrouwd, Els hoort bij de praktijk en dat maakt het laagdrempelig.” – Lenneke
“Het gaat om persoonlijke aandacht, je welkom voelen, ergens bij horen”
Vijf jaar geleden ontstond Gezond Noord, een initiatief van sociaal werker Els Annegarn, vanuit de behoefte aan een nieuwe aanpak en andere kijk op zorg, gezondheid en welzijn in Amsterdam Noord. Het doel: Amsterdammers ondersteunen bij een gezonde leefstijl. Zoals gezond eten, gezellig met elkaar bewegen, stoppen met roken.
De kracht van Gezond Noord zit in samenwerken op het gebied van zorg en welzijn. Zo onderhoudt Els intensief contact met huisarts Lenneke Heeffer. Els heeft een vaste plek binnen de praktijk waardoor Lenneke patiënten makkelijk kan doorverwijzen naar Els: “Op deze manier kunnen wij goed sparren met elkaar, nieuwe initiatieven onder de aandacht brengen en terugkoppelingen geven. De praktijk is vertrouwd, Els hoort bij de praktijk en dat maakt het laagdrempelig.”
Een van de eerste initiatieven betrof een groep moeders van (criminele) top 600 jongeren. Zij voelden veel stress, maar ook schaamte. Door deze gevoelens in een groep gelijkgezinden te delen, verminderde de stress en ontstond er ruimte voor een gezondere leefstijl. Els: “Als je iemands welzijn een zetje wil geven of verbeteren, moet je kijken naar de hele mens. Vaak heeft het een met het ander te maken. Mensen roken of eten ongezond omdat zij stress ervaren, zich eenzaam voelen of bang zijn. Maar zij hebben niet altijd door dat daar hun probleem zit. Met onze aanpak beginnen we samen klein op een manier die bij iemand past, zoals eenzaamheid, om van daaruit in een volgende stap de leefstijl te veranderen en daarmee de gezondheid van mensen.” Dat beaamt Lenneke: “Neem diabetespatiënten. Niet iedereen weet welke voedingsgewoontes daar een belangrijke invloed op hebben. Door de initiatieven van Gezond Noord worden mensen zich daarvan bewust en zo kunnen we de suiker ook beter behandelen. Er zijn talloze andere voorbeelden uit mijn praktijk waarbij patiënten enorm zijn opgeknapt door Gezond Noord. Denk aan mensen die uit hun sociaal isolement zijn gekomen of zijn afgevallen door een bewegingsgroep. Ook zie ik patiënten floreren door de zingeving die zij ervaren binnen een groep.”
Gezond Noord krijgt de meeste aanmeldingen via Welzijn op Recept, via Buurtteam Amsterdam Noord, Vrijwilligers Centrale Amsterdam, het BovenIJ ziekenhuis en de huisartsen. Door de vertrouwensband die patiënten hebben met de huisarts, staan ze sneller open voor de hulp van Els en haar collega’s. Els: “Eigenlijk meldt bijna nooit iemand zich persoonlijk aan. Niet iedereen omarmt onze hulp meteen, soms zijn er vier telefoontjes nodig voordat iemand pas durft. Ik ga ook regelmatig langs bij de mensen thuis of stuur een berichtje als iemand ziek is. Daarin schuilt ook meteen de kracht van onze aanpak: het gaat om persoonlijke aandacht. Je welkom voelen, ergens bij horen. Daar hebben de mensen uiteindelijk het meest behoefte aan. Als mensen deelnemen aan een groep, proberen we dat ook te borgen. Ik wil dat ze zich mede verantwoordelijk voelen, dat ze weten dat er op ze gerekend wordt, dat ze waardevol zijn. Want daar komen ze hun bed voor uit.
Veel van de deelnemers worden later ook vrijwilliger bij ons als maatje of draaien een eigen groep. Dat is zo mooi om te zien. Lenneke: “Een voorbeeld daarvan is een mevrouw uit de buurt die eenzaam was. Els heeft haar uitgenodigd voor een groep met ouderen en daar is zij nu gastvrouw. Ze vertelt ook graag over haar ervaring en probeert zo anderen uit een isolement te halen. Dat geeft haar veel voldoening.” Els: “Hetzelfde geldt voor het Pakistaanse meisje dat regelmatig afspreekt in een park met een Afghaans meisje met nauwelijks sociaal contact. Zij bloeit ook op door deze ontmoetingen.” Gezond Noord gaat de komende jaren verder uitbouwen, onder andere met nieuwe onderdelen, zoals een cursus samen met de huisarts om mensen kennis en vaardigheden aan te reiken om zelf kleine medische problemen aan te pakken. Denk daarbij aan het voorkomen dat een wondje geïnfecteerd raakt, maar ook tips voor gezond en gelukkig ouder worden. Els: “We zitten vol mooie plannen, maar onze focus ligt voorlopig op de huidige groep mensen die we ondersteunen. Die verdienen onze volle aandacht en toewijding.”